Open stoken
Of het ‘open stoken’ een cruciale voorwaarde is om een kwalitatief hoogstand distillaat te maken is afhankelijk van de grondstof. Je kunt door de kop van de middenloop te splitsen met de temperatuur als indicatie nooit zo precies splitsen als door te ruiken en te proeven. Hetzelfde geldt bij de middenloop-staart splitsing. Wanneer we bij een bepaald alcohol gehalte op naloop schakelen is altijd met een ruime veiligheidsmarge. Om het echt goed te splitsen moet je ook weer kunnen ruiken en proeven. Het volume dat men verliest wanneer men in een gesloten systeem op basis van temperatuur en alcohol gehalte splitst is niet zo groot. En zeker economisch geen probleem wanneer men toch enkel goedkope grondstof gebruikt. De belangrijkste aroma’s bij graan zitten toch vooral in het midden. Ook de kop kan men redelijk ‘scherp’ afsplitsen omdat dat bij graan veel minder belangrijk is dan bij fruit. Maar wellicht het belangrijkste verschil is dat bij fruit juist heel belangrijke aromacomponenten heel dicht achter de kop en heel kort voor de staart zitten. Als je deze mist omdat je niet kunt ruiken en proeven kun je nooit een top fruit eau-de-vie maken. Dit is ook de rede waarom in Duitsland bijvoorbeeld graanstokerijen bijna allemaal met een gesloten installatie werken maar fruit distillateurs open distilleren. (zie ook types distilleerderijen)
Splitsen van kop-middenloop-staart
De kunst van het distilleren bestaat er uit dat men heel precies de kop en staart van de middenloop kan scheiden. De echte top distillaten worden gemaakt door distillateurs die wel tot twintig fracties op de grens van kop en middenloop, en middenloop en staart, apart opvangen om vervolgens te beslissen wat er wel nog bij MOET en niet bij MAG. Dat is de kunst!
|
Centenklopperij |
Links een gesloten en rechts een open installatie. De ruwstook kan in de gesloten en het overhalen in de open installatie gebeuren. Dit was in België een mogelijkheid maar nu niet meer.
|
Al deze installaties zijn in België onder de nieuwe accijnswetgeving niet meer vergunbaar.
|
Wanneer we in België ‘open’ willen stoken moeten we daarvoor de toelating krijgen van D&A. Dat kan vergund worden voor de fijnstook. Dan moeten we dus in twee keer distilleren. ‘Maar dat is toch ook beter’ zult u zeggen. Ja, dat klopt, maar in het buitenland kan men met één heel eenvoudige alambiek twee keer stoken. ‘Open’ natuurlijk. Wanneer we dat in België willen doen hebben we twee stookinstallaties nodig. Een volledig gesloten, en dus hoe dan ook al duurdere, installatie voor de ruwstook, en een tweede onverzegelde voor de fijnstook. Dat wil dus zeggen dat de investering meer dan het dubbele bedraagt. Dit is voor potentiële nieuwe distillateurs een grote hindernis. Maar het grootste probleem is dat er ambtenaren/controleurs zijn dit dit niet toestaan. Zij houden vast aan de regel dat een distilleertoestel altijd enkel in een gesloten systeem in een meetvat moet uitgeven.
|
|
De nieuwe accijnswetgeving is tot stand gekomen zonder de ambachtelijke klein- en fruitdistillateurs hierin te betrekken. Ook in het overleg dat naar aanleiding van de problemen op gang kwam zijn de ambachtelijke klein- en fruitdistillateurs niet vertegenwoordigd. Terwijl de grote stokerijen, die de opkomst van de ambachtelijke distilleerderijen natuurlijk graag een halt toeroepen, dat wel zijn. Daarom moet er gelobbyd worden.