Stookcultuur

Onze Europese cultuur heeft een zeer rijke traditie op het vlak van distilleren. In de moslimwereld, waar de techniek vandaan komt, is het om religieuze redenen vrijwel volledig verdwenen. In veel landen is het zelfs volledig verboden. In onze christelijke cultuur is dat heel anders. Bij ons is het 'nog' niet verboden, maar helaas wel grotendeels verdwenen.

Fruitstreken en distilleren

​Historisch zijn distilleerderijen in alle wijn- en fruitstreken aanwezig. In fruitstreken zijn fruitdistillaten erg belangrijk voor de verwerking van tweede keus, industriefruit en fruit uit hoogstamboomgaarden. Bij ons is dit helaas niet het geval en wordt veel fruit vernietigd. In de hedendaagse tijdsgeest een totaal verwerpelijk iets. Waarom geen met Calvados vergelijkbaar appeldistillaat maken, een 'poire' of 'Kirsch'?

Zoals de linkse ansichtkaart uit Frankrijk laat zien waren alambieken  op het dorpsplein vroeger ook in West Europa een normaal verschijnsel in het straatbeeld. Nu treft men dat enkel nog in het oosten van Europa in landen als Roemenië (foto rechts) nog aan.

Opleiding distillateur in Schiedam

In Schiedam in Nederland start einde augustus de cursus 'Basisopleiding Distillateur'. Theorielessen gaan door in het Jenevermuseum in Schiedam en de praktijklessen bij Syntra in Hasselt (België). Meer informatie.

Het stoken van alcohol, of liever distilleren, gebeurt bij ons enkel nog in streng gecontroleerde afgesloten stokerijen. De normale consument heeft geen enkel idee meer van de oorsprong van het product. Hierdoor kan de consument ook niet meer oordelen over de kwaliteit van een distillaat. De markt wordt tegenwoordig overspoeld door minderwaardige producten met een sterke marketing. Hierdoor dreigen de kwaliteitsvolle producten te verdwijnen. Het is daarom belangrijk dat ook de jeugd leert wat de verschillende distillaten zijn. Wellicht dat zij dan later ook minder maar beter zullen consumeren.   

Restrictieve wetgeving en liberale naamgeving 

Onze wetgeving op het vlak van distillaten heeft betrekking op twee onderdelen. De accijnzen en de naamgeving. Voor de overheid zijn de accijnsopbrengsten een onmisbare bron van inkomsten. Het is daarom dat de controle van douane en accijnzen bijzonder streng is. Van elke druppel alcohol die geproduceerd wordt moet immers de accijns betaald worden. 

In tegenstelling tot andere Europese landen, waar men wel voor eigen gebruik kleine hoeveelheden alcohol mag distilleren, is het in België volledig verboden. Dit heeft er toe geleid dat de kennis van distilleren bij ons volledig is verdwenen. Wie zelf iets wil experimenteren begeeft zich in de illegaliteit.

Wanneer het echter over het gebruik van de naam van onze nationale distillaten gaat is de wetgever dan weer heel ruimdenkend. Bovendien is de wetgeving rond jenever dan nog eens zo complex dat een doorsnee consument er kop noch staart aan kan knopen. 'Van korrel tot borrel'? Jenever wordt van graan gemaakt? De werkelijkheid is onthutsend. 'Ethylalcohol uit landbouwproducten' is meestal de basis van onze jenever geworden. De werkelijk nog van graan gestookte jenever wordt door de consument niet meer herkend. De teloorgang van onze jenever is het gevolg van de lage kwaliteit van de goedkope jenever en de ingewikkelde wetgeving rond de naamgeving.   

Hoogstamboomgaarden terug rendabel

Hoogstamboomgaarden kunnen rendabel worden wanneer we het fruit gaan gebruiken voor distilleerderijen. De oogst kan machinaal gebeuren.

Duits voorbeeld

De toekomst ligt in de opkomst van kleinschalige stokerijen die hoogwaardige producten produceren. Duitsland kan als voorbeeld hiervoor dienen. De om en nabij 30.000 kleine stokerijen in Duitsland produceren ongeveer 5% van het alcoholvolume. De Duitse wetgever heeft het in stand houden van kleine stokerijen wettelijk gestimuleerd.